Franciszek Ławicki

---

Życiorys

Młodość

Franciszek Ławicki przyszedł na świat 31 marca 1888 roku w Śremie, w rodzinie zajmującej się rzemiosłem. Jego ojciec, również Franciszek, prowadził warsztat powroźniczy, natomiast matka Antonina, z domu Talarczyk, wspierała męża w codziennych obowiązkach. W rodzinie byli również jego bracia – Stanisław, który przyjął święcenia kapłańskie w kościele rzymskokatolickim, oraz Czesław, służący jako oficer straży granicznej. Edukację rozpoczął w Szkole Powszechnej w Śremie, a następnie w latach 1903–1906 uczył się w zawodzie powroźnika. Ukończył także Szkołę Dokształcającą w swoim rodzinnym mieście.

W okresie obowiązkowej służby wojskowej, Franciszek odbył ją w latach 1908–1910 w Jednostce Taborów nr 5 w Poznaniu. Po jej zakończeniu uzyskał stopień sierżanta i został zwolniony do rezerwy.

I wojna światowa i powstanie wielkopolskie

W październiku 1914 roku Ławicki został powołany do armii niemieckiej, gdzie wziął udział w bitwie pod Skierniewicami. Tam też został wzięty do niewoli przez wojska rosyjskie, co skutkowało jego deportacją na Syberię, gdzie pozostał aż do sierpnia 1918 roku. Po powrocie do kraju zaangażował się w organizację lokalnego powstania w Śremie oraz utworzył Straż Ludową, którą dowodził od 1 listopada 1918. Uczestniczył w przejmowaniu garnizonu w Śremie podczas nocy z 29 na 30 grudnia 1918 roku. Następnie został przydzielony do Batalionu Śremskiego, gdzie pełnił funkcję kwatermistrza aż do 20 lutego 1919 roku, kiedy to został zdemobilizowany.

Późniejsze życie i działalność w OSP Śrem

Ławicki związał się z Ochotniczą Strażą Pożarną w Śremie już w 1905 roku. Warto podkreślić, że w 1925 roku objął stanowisko naczelnika OSP Śrem oraz XV Okręg Wielkopolskiego ZOSP. Rok później zasiadł w Zarządzie Głównym ZOSP, mając realny wpływ na funkcjonowanie organizacji. W 1927 przyczynił się do sprowadzenia pierwszego w Powiecie Śremskim samochodu marki Mercedes dla potrzeb straży, a także był jednym z inicjatorów nadania sztandaru dla OSP Śrem w tym samym roku.

Do 1931 roku pracował jako powroźnik, po czym ukończył kurs dla kontrolerów żywności w Poznaniu. Przez pewien czas był zatrudniony w Urzędzie Miejskim w Śremie, a po wybuchu II wojny światowej kontynuował pracę w Ratuszu, a następnie od 1942 roku do końca wojny pracował w Zakładach Siły, Światła i Wodociągów w Śremie na stanowisku inkasenta.

Po oswobodzeniu Śremu, 23 stycznia 1945 roku, objął funkcję komendanta Milicji Obywatelskiej, którą pełnił do marca tego samego roku. Od kwietnia 1945 do momentu przejścia na emeryturę w 1958 roku pracował w Ośrodku Zdrowia w Śremie jako kontroler sanitarny.

W 1953 roku został wybrany przez Walne Zgromadzenie OSP Śrem na prezesa, a także sprawował urząd wiceprezesa Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Śremie oraz Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Jego działalność pozostawiła trwały ślad, w tym odbudowę pomnika Dobosza w Śremie.

Franciszek Ławicki zmarł 1 maja 1979 roku. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Śremie. W jego życiu osobistym ważną rolę odgrywała żona Józefa z domu Ślusarek, z którą doczekał się ośmiorga dzieci.

Upamiętnienie

Franciszek Ławicki, znany i szanowany w Śremie, ma swoje imię zapamiętane w różnych publikacjach i biografiach. Jego biogram można znaleźć w Słowniku Biograficznym Śremu wydanym w 2008 roku. Oprócz tego, często pojawia się w dziele Sławomira Drozda, zatytułowanym „Ochotnicza Straż Pożarna w Śremie w latach 1867–1999”, a także w pracy Stanisława Łady „Dwa Sztandary”.

Warto nadmienić, że Francisek Ławicki jest również wymieniany w sześcioczęściowej historii OSP Śrem, publikowanej w Gazecie Śremskiej, co świadczy o jego znaczeniu w życiu lokalnej społeczności. Ponadto, obecność jego nazwiska w Śremskim Panteonie Niepodległości, który poświęcony jest powstańcom wielkopolskim, potwierdza trwały wpływ Ławickiego na historię regionu.

Odznaczenia

Franciszek Ławicki był osobą, która odegrała znaczącą rolę w życiu społecznym i pożarniczym. Jego wysiłki zostały docenione w postaci licznych odznaczeń i medali, które za prawdziwe zasługi otrzymał w ciągu swojego życia.

• Brązowy Krzyż Zasługi, przyznany w 1932 roku, stanowi jedno z pierwszych uhonorowań jego działalności,
• Srebrny Medal za Ratowanie Ginących zdobyty w 1923 roku podkreśla jego oddanie w ratowaniu ludzkiego życia,
• Złoty Medal za Ratowanie Ginących z 1924 roku stanowi dalszy dowód jego heroizmu w sytuacjach kryzysowych,
• Brązowy Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa”, który otrzymał w 1929 roku, pokazuje jego wkład w rozwój ratownictwa pożarowego,
• Srebrny Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” przyznany w 1955 roku to kolejny krok w uznaniu jego pracy,
• Odznaka Wzorowy Strażak, która trafiła w jego ręce w 1956 roku, świadczy o jego rzetelności i standardach pracy,
• Wielkopolski Krzyż Powstańczy, zdobyty w 1957 roku, podkreśla jego znaczenie w kontekście historycznym regionu,
• Złoty Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” z 1960 roku to kolejny ważny element jego uznania,
• Odznaka Honorowa „Za Zasługi w Rozwoju Województwa Poznańskiego” z 1967 roku ilustruje jego wpływ na rozwój społeczny regionu,
• Odznaka Pamiątkowa za zasługi dla Ziemi Śremskiej, przyznana w 1966 roku, jest dowodem jego oddania lokalnej społeczności,
• Srebrna Odznaka Korporacyjna Związku Ochotniczych Straży Pożarnych z 1963 roku stanowi potwierdzenie jego przynależności do tego honorowego grona,
• Odznaka Naczelnika OSP, która trafiła w jego ręce w 1968 roku, świadczy o jego znaczącej roli w sztuce pożarniczej,
• Odznaka za Wysługę Lat 70, przyznana w 1976 roku, jest dowodem długotrwałej służby i oddania w walce z pożarami.

---

Oceń: Franciszek Ławicki

---