Roman Giertych

---

Życiorys

Wykształcenie i działalność do 2006

Roman Giertych, wychowany w Kórniku, po ukończeniu szkoły podstawowej oraz liceum ogólnokształcącego, podjął studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, gdzie uzyskał tytuł magistra historii w 1994 roku oraz prawa w 1995 roku. Następnie w 1996 roku rozpoczął aplikację adwokacką w Warszawie, którą zakończył w 2000 roku.

W swoim dorobku literackim można znaleźć książki takie jak „Kontrrewolucja młodych”, „Lot orła” czy „Możemy wygrać Polskę. Wybór felietonów z Radia Maryja 1997–1999”. Publikował również artykuły w takich pismach jak „Bastion”, „Ład”, „Najwyższy Czas!”, „Rycerz Niepokalanej” oraz „Wszechpolak”. Oprócz tego prowadził swoją kancelarię adwokacką w stolicy Polski.

W 1989 roku zainicjował działalność Młodzieży Wszechpolskiej, organizacji, która odwoływała się do przedwojennych tradycji Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska. W początkowym okresie był jej prezesem, a w 1994 roku otrzymał tytuł prezesa honorowego. Roman Giertych miał także aktywną rolę w Stronnictwie Narodowo-Demokratycznym i Stronnictwie Narodowym, które w 2001 roku przekształciło się w Ligę Polskich Rodzin. W wyborach parlamentarnych w 1993 roku ubiegał się o miejsce w Sejmie z listy Unii Polityki Realnej, a cztery lata później współtworzył i startował na posła z ramienia Bloku dla Polski.

Pierwszy raz zdobył mandat poselski w 2001 roku, zostając wybranym z listy LPR na posła IV kadencji z okręgu podwarszawskiego, gdzie zyskał 13 261 głosów. W lipcu 2004 roku objął funkcję wiceprzewodniczącego sejmowej komisji śledczej zajmującej się tzw. aferą Orlenu. Po raz kolejny uzyskał mandat w 2005 roku, kandydując w okręgu warszawskim z wynikiem 35 512 głosów. W Sejmie przewodniczył Komisji do Spraw Służb Specjalnych. Był inicjatorem wprowadzenia tzw. „becikowego”, jednorazowej zapomogi przy urodzeniu dziecka.

W marcu 2006 roku, w wyniku zmian w liderze partii, Roman Giertych został prezesem LPR, zastępując Marka Kotlinowskiego.

Wicepremier i minister edukacji narodowej

Od 5 maja 2006 do 13 sierpnia 2007 roku Giertych pełnił funkcje wicepremiera oraz ministra edukacji narodowej w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego. Jego nominacja wywołała falę protestów studenckich w takich miastach jak Gdańsk, Kraków, Łódź, Rzeszów, Szczecin oraz Warszawa.

Kontrowersje związane z jego poglądami, szczególnie o charakterze nacjonalistycznym, doprowadziły do rozwoju licznych manifestacji. W czerwcu 2006 roku z inicjatywy Inicjatywy Uczniowskiej, przed ministerstwem odbył się protest uczniów, którzy spalili kukłę symbolizującą Romana Giertycha. Decyzje ministra, takie jak odwołanie szefa Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli Mirosława Sielatyckiego, miały również swoje konsekwencje. Giertych uzasadnienia swojej decyzji oparł na wydaniu przez CODN podręcznika dotyczącego praw człowieka, który według niego promował homoseksualizm w szkołach.

Giertych przywrócił obowiązek przystąpienia do egzaminu z matematyki na maturze, a w lipcu 2006 roku zapowiedział „amnestię maturalną” dla absolwentów, która została później unieważniona przez Trybunał Konstytucyjny. W listopadzie 2006 roku ogłosił program mający na celu ograniczenie przemocy w szkołach, a w 2007 roku zainicjował wprowadzenie mundurków szkolnych dla uczniów podstawówek i gimnazjów.

Podczas nieformalnego spotkania ministrów edukacji państw Unii Europejskiej, Giertych zaproponował uchwałę dotyczącą „Wielkiej Karty Praw Narodów”, co spotkało się z licznymi kontrowersjami i oskarżeniami o homofobię. W tej sprawie zaprzeczył jego słowom rzecznik prasowy rządu Jan Dziedziczak.

Działalność polityczna w latach 2007–2015

Po rozpadzie rządowej koalicji i jego odwołaniu z urzędów 13 sierpnia 2007 roku, Giertych zrezygnował z funkcji prezesa partii 24 października 2007 roku po przedterminowych wyborach parlamentarnych, podczas których zdobył 6394 głosy w okręgu lubelskim. Przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku współpracował z ugrupowaniem Libertas Polska, a później zrezygnował z członkostwa w LPR.

W 2013 roku, wraz z Kazimierzem Marcinkiewiczem oraz Michałem Kamińskim, założył think tank Instytut Myśli Państwowej, w którym objął stanowisko prezesa. W 2015 roku bez powodzenia ubiegał się o mandat senatorski, popierany przez część polityków PO, przegrywając z Konstantym Radziwiłłem.

Dalsza działalność zawodowa

Po zakończeniu działalności w parlamencie w 2007 roku, Roman Giertych powrócił do praktykowania prawa. Reprezentował m.in. Ryszarda Krauzego, a w pierwszej instancji wygrano sprawę przeciwko Telewizji Polskiej oraz Anicie Gargas, nakazując przeproszenie przedsiębiorcy.

Prawnik ten był także pełnomocnikiem Radosława Sikorskiego w sprawie z tytułu obraźliwych komentarzy, a także w sprawach dotyczących katastrofy smoleńskiej oraz spraw związanych z naruszeniem dóbr osobistych aktorki Anny Przybylskiej.

Reprezentował również Donalda Tuska, w tym jego syna Michała w procesach związanych z publikacjami w mediach oraz oskarżeniami o naruszenie dóbr osobistych. Giertych prowadził również sprawy, w których uczestniczył Patryk Jaki.

Wśród spraw, w których brał udział, był także proces związany z firmą Srebrna i Jarosławem Kaczyńskim, a także z Leszkiem Czarneckim w kontekście tzw. afery KNF.

Działalność polityczna od 2015

W czasie rządów Prawa i Sprawiedliwości, Roman Giertych angażował się w protesty organizowane przez Komitet Obrony Demokracji. W wyborach prezydenckich w 2020 roku zdecydował się na poparcie Szymona Hołownię.

Wraz z Jackiem Dubois oraz Mikołajem Pietrzakiem złożył zawiadomienie do MTK, oskarżając ministra sprawiedliwości oraz prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobrę oraz prokuratora krajowego Bogdana Święczkowskiego o przestępstwa, w tym masowe zatrzymania osób przeciwnych władzy.

W grudniu 2021 roku serwis Associated Press informował, że telefon Romana Giertycha został zhakowany w 2019 roku przy użyciu oprogramowania Pegasus. Inwigilacja miała być związana z obecnym śledztwem w sprawie spółki Polnord.

W 2023 roku, Roman Giertych zapoczątkował inicjatywę „Sieci na Wybory”, koordynując działania w mediach społecznościowych przeciwko rządowi PiS. Plany startu w wyborach do Senatu w 2023 roku w ramach paktu senackiego nie spotkały się z aprobatą innych partii, co skłoniło go do rezygnacji z kandydowania.

27 sierpnia 2023 roku, Donald Tusk ogłosił start Romana Giertycha w wyborach do Sejmu z listy Koalicji Obywatelskiej w okręgu kieleckim, gdzie pierwszą pozycję zajmował Jarosław Kaczyński. Ostatecznie uzyskał mandat poselski z wynikiem 23 622 głosów. W Sejmie X kadencji został członkiem Komisji Łączności z Polakami za Granicą, a w styczniu 2024 roku objął stanowisko wiceprzewodniczącego klubu KO. Jednak w lipcu tego samego roku Donald Tusk zapowiedział jego odsunięcie od pełnionych funkcji z racji nieobecności Giertycha podczas głosowania nad istotnymi przepisami cieszącymi się znaczeniem w kontekście aborcji, co naruszyło dyscyplinę partyjną.

Postępowania sądowe i prokuratorskie

W marcu 2005 roku w wywiadzie dla dziennika „Rzeczpospolita” Roman Giertych określił Adama Michnika jako „byłego partyjnego aparatczyka”. To stwierdzenie stało się przyczyną procesu o naruszenie dóbr osobistych, który został przeciwko niemu wytoczony. Po kilku latach, we wrześniu 2007 roku, Sąd Apelacyjny w Warszawie orzekł, że Giertych ma przeprosić Michnika oraz wypłacić 10 tysięcy złotych na rzecz Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych w Laskach.

Dwa lata później, w 2009 roku, Roman Giertych odniósł sukces w sprawie o ochronę dóbr osobistych, którą wytoczył wydawcy dziennika „Fakt”. W 2017 roku z kolei wygrał przed Sadem Najwyższym sprawę, w której domagał się odpowiedzialności wydawców za treść komentarzy umieszczanych pod artykułami w serwisach internetowych.

W końcu 2016 roku, po wypowiedzi Giertycha krytykującej prokuraturę i Zbigniewa Ziobro, zastępca prokuratora generalnego Bogdan Święczkowski złożył wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Sąd Dyscyplinarny przy Izbie Adwokackiej w Warszawie umorzył tę sprawę w 2017 roku, a decyzja ta została zaskarżona przez prokuratora generalnego do nowo utworzonej w marcu 2019 Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Roman Giertych ocenił te działania jako próbę „zastraszenia adwokatów” i powiązał je ze swoją działalnością jako pełnomocnika Donalda Tuska oraz Geralda Birgfellnera. W lutym 2020 roku kasacja prokuratora została ostatecznie oddalona.

15 października 2020 roku Roman Giertych został zatrzymany przez funkcjonariuszy Centralnego Biura Antykorupcyjnego. W trakcie przeszukania jego domu stracił przytomność i trafił do szpitala, a wcześniej dokonano przeszukania jego kancelarii adwokackiej. Następnego dnia, według prokuratora, przedstawiono mu zarzut wyprowadzenia blisko 92 milionów złotych z giełdowej spółki deweloperskiej. Skuteczność tych działań budziła wątpliwości, ponieważ w chwili przesłuchania adwokat był w szpitalu i nie było z nim kontaktu, co zostało uwzględnione w protokole, na którym napisano, że Giertych śpi.

Dodatkowo, poznański sąd rejonowy odmówił tymczasowego aresztowania pięciu innych osób zatrzymanych w tej samej sprawie, w tym przedsiębiorcy Ryszarda Krauzego, wskazując na brak przesłanek do uznania, że popełniono przestępstwo. W listopadzie 2020 roku sąd wstrzymał wykonalność zastosowanych przez prokuratora środków zapobiegawczych, w tym zakazu wykonywania zawodu adwokata. Kolejne miesiące przyniosły dalsze decyzje sądu, które podważały legalność działań prokuratury, stwierdzając, że Giertych nie uzyskał statusu podejrzanego z powodu braku skutecznego ogłoszenia zarzutów.

W grudniu 2020 roku sąd uwzględnił zażalenie na przeszukanie kancelarii adwokackiej, uznając tę czynność za niezgodną z prawem. Wkrótce po tym wydarzeniu Roman Giertych opuścił Polskę, osiedlając się we Włoszech.

W grudniu 2021 roku prokurator z Prokuratury Regionalnej w Lublinie złożył wniosek o tymczasowe aresztowanie Giertycha, argumentując tym, że wielokrotnie nie stawił się na wezwania. Jednak w marcu 2022 roku sąd nie uwzględnił tego wniosku, znów wskazując na brak wystarczających przesłanek do stosowania środków zapobiegawczych. W kwietniu 2022 roku Sąd Okręgowy w Lublinie utrzymał tę decyzję w mocy oraz uchylił decyzję prokuratora o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie naruszenia uprawnień przez prokuratorów.

Sprawa Romana Giertycha stawała się przedmiotem zainteresowania ze strony organizacji praw człowieka oraz instytucji europejskich. W lipcu 2021 roku Komisja Europejska wskazała tę sprawę jako przykład naruszania zasad praworządności. Helsińska Fundacja Praw Człowieka w swoim raporcie podkreśliła, że są to działania o charakterze upolitycznionym. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy w deklaracji z czerwca 2022 roku uznało działania przeciwko Giertychowi za formę represji politycznych wobec krytyków rządzącej władzy.

Wyniki wyborcze

W poniższej sekcji zaprezentowane są wyniki wyborcze Romana Giertycha w różnych kampaniach na przestrzeni lat. Oto szczegółowa tabela ilustrująca osiągnięte rezultaty wyborcze, które odzwierciedlają jego działalność polityczną oraz zmiany w preferencjach wyborczych w Polsce.

Rok wyborów	Nazwa komitetu		Typ organu	Numer okręgu	Osiągnięty wynik
1993	_	Unia Polityki Realnej	Sejm II kadencji	nr 18	2681 (2,09%)
1997	_	Blok dla Polski	Sejm III kadencji	nr 27	916 (0,22%)
2001	_	Liga Polskich Rodzin	Sejm IV kadencji	nr 20	13 261 (4,52%)
2005			Sejm V kadencji	nr 19	35 812 (4,72%)
2007			Sejm VI kadencji	nr 6	6394 (1,27%)
2015	_	Obywatelski KWW Romana Giertycha	Senat IX kadencji	nr 41	51 289 (20,29%)
2023	_	Koalicja Obywatelska	Sejm X kadencji	nr 33	23 622 (3,58%)

Życie prywatne

Pochodzi z rodziny związanej z polityką oraz ruchem narodowym. Jest synem Macieja Giertycha, wnukiem Jędrzeja Giertycha oraz prawnukiem Włodzimierza Łuczkiewicza. Dodatkowo, należy do rodziny, w której najważniejsze postacie to również brat jego Wojciech Giertych oraz brat Marian Giertych.

W życiu osobistym jest mężem Barbary. Para ta ma czworo dzieci: Marię, Karolinę, Leona i Alicję. Jego rodzina odgrywa ważną rolę w jego życiu, stanowiąc istotny aspekt jego tożsamości i wartości.

Publikacje

Roman Giertych jest autorem wielu interesujących publikacji, które poruszają różnorodne tematy. Oto niektóre z jego dzieł:

• Kontrrewolucja młodych, Ad Astra, Warszawa 1994, ISBN 83-901684-1-3,
• Za błękitną kurtyną: polski wywiad na tropie masonów, Fulmen-Poland, Warszawa 1996, ISBN 83-86445-08-4 (autorstwo przypisane Michał Karnowski pod pseudonimem „Roman Bertowski”),
• Lot orła, Fundacja „Nasza Przyszłość”, Szczecinek 2000, ISBN 83-88531-04-2,
• Możemy wygrać Polskę. Wybór felietonów z Radia Maryja 1997–1999, Ostoja, Krzeszowice 2001, ISBN 83-88020-52-8,
• Między prawem a polityką, Wydawnictwo Debiuty, Poznań 2013, ISBN 978-83-928036-8-3,
• Kronika dobrej zmiany, Eco Redonum, Warszawa 2017, ISBN 978-83-949561-0-3,
• W obronie Konstytucji, Eco Redonum, Warszawa 2018, ISBN 978-83-949561-1-0,
• Kronika podłej zmiany, Eco Redonum, Warszawa 2019, ISBN 978-83-949561-2-7,
• Kariera Prokuratora Żółcia, Eco Redonum, Warszawa 2020, ISBN 978-83-949561-4-1.

Jak widać, Giertych podejmuje się szerokiego wachlarza tematów, zarówno dotyczących polityki, jak i społecznych aspektów funkcjonowania w Polsce.

---

Oceń: Roman Giertych

---